روش شناسی تدریس صرف کاربردی

کتاب صرف کابردی تالیف استاد محترم آقای داود فائزی نسب است. مؤلف محترم تجارب بالای صرفی خود را در کتاب مزبور به رشته تحریر در آورده و نکات تکمیلی علم صرف که در دوره اول آشنایی با این علم، انتقالش به دانش پژوه میسور نیست را در این کتاب بیان نموده اند. بی شک مباحث مطرح شده در این کتاب از نظر اهمیت، کمتر از محتوای کتاب دانش صرف نیست و لازم است مدیران و اساتید محترم در جهت خوانده شدن این کتاب در حوزه های علمیه اهتمام و برنامه ریزی لازم را داشته باشند. سیاست کلی کتاب بر این است که طلبه بتواند پس از گذراندن دوره آموزشی این کتاب و همچنین انجام تمارین اصلی، تمارین تکمیلی و پژوهش های آن، بر تجزیه کلمات قرآنی تسلطی تقریبا کامل پیدا کند.

در این نوشتار نکاتی در روش تدریس کتاب مزبور برای اسایتد محترم بیان می شود.

1- آنچه در تدریس این کتاب مهم است، جا انداختن این مطلب برای طلاب است که لازم است پیش از هر جلسه ی کلاسی، کارهای زیر را انجام دهند:

الف) مطالعه و دوره مبحث مربوط از کتاب «دانش صرف»

ب) پیش مطالعه محتوای آموزشی کتاب صرف کاربردی

ج) حل تمارین درس جدید بر اساس محدوده پیش مطالعه شده

بالطبع عدم انجام این سه مرحله از سوی طلاب، سبب می شود تا مقدار زیادی از وقت کلاس صرف فکر کردن برای حل تمارین و دوره مطالب دانش صرف شود که این امر با ساعات محدود آموزشی این کتاب سازگاری ندارد.

2- با توجه به اینکه تعداد بسیار زیادی از آیات قرآن در این کتاب مطرح شده است، لازم است اساتید محترم بسته به ظرفیت کلاس و با مدیریت زمان، در حد تمارین اولیه هر درس، نکات مختصر تفسیری را برای بیان فضای آیه، نکات آیه و محتوای آیه و احیاناً اختلاف های موجود در ترجمه مفردات آن و … را مطرح نماید. این امر سبب می شود تا طلبه، فایده صرف و اساسا ادبیات را بر فهم قرآن به صورت ملموس حس کند و همچنین سبب می شود کلاس از حالت یک نواختی در بازه مربوط به حل تمارین خارج شود.

3- برنامه استاد در هر جلسه درسی عبارت است از:

الف) بیان محتوای آموزشی درس: در این زمینه ترجیحا از طلاب محترم سوال شود و هر جلسه از یک نفر خواسته شود تا محتوای آموزشی درس را گزارش نماید. برای اینکه فقط آن یک نفر متکلم وحده نباشد و سبب نشود ذهن دیگر طلاب منحرف از محتوا شود، در اثناء بیان شاهد مثال ها، نکاتی صرفی از آیات مورد بحث از سایر طلاب پرسیده شود.

ب) حل تمارین ابندای درس: در این مرحله استاد در ابتدای دور نمایی از تفسیر یا ترجمه آیه بیان می کند  سپس از طلاب می خواهد تا هر نفر، یک ردیف از جدول را بیان نماید. پس از تکمیل هر ردیف نکات صرفی یا لغوی مرتبط با تمرین محل بحث از سوی استاد برای طلاب مطرح شود و یا مورد سوال از طلاب قرار گیرد.

ج) پس از حل تمارین ابتدای کتاب، سوالات چهارگزینه ای و تمرینات بخش دوم مورد بررسی قرار گیرد.

4- حتما باید طلبه نسبت به این مطلب توجیه شود که آنچه از حق تمارین کتاب صرف کاربردی است، در زمان مربوطه ادا نشده و لازم است در گروه های مباحثانی آیات بیان شده در تمارین تکمیلی به صورت برنامه ریزی شده و مستمر مورد بررسی قرار گیرد.

5- با توجه به عدم جدایی علم صرف از علم لغت، حتما لازم است روش کار با لغت به طلاب محترم آموخته شده باشد تا در اثناء گذارن کتاب صرف کاربردی، طلاب محترم با داشتن مراجعات لغوی در زمینه انس با کتب لغت نیز رشد نمایند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *